Związek Szlachty Polskiej

29 października odbyło się spotkanie Oddziału Związku Szlachty Polskiej we Wrocławiu.

Na wstępie Pan Mieczysław Kopeć – Prezes Oddziału przedstawił członkom Oddziału relację z ostatniego Zjazdu Związku Szlachty Polskiej, który miał miejsce w Warszawie w dniach 10-11 października bieżącego roku. Następnie odbyła się krótka dyskusja, w trakcie której członkowie Oddziału mieli możliwość ustosunkowania się do przebiegu i wyników wskazanego wyżej Zjazdu.

Głównym punktem spotkania był połączony z pokazem slajdów referat Pani Moniki Janczewskiej – członka Oddziału ZSzP we Wrocławiu, dotyczący zabytków na terenie Kowieńszczyzny. Wśród omawianych obiektów znajdowały się m.in. dworki i pałace rodów szlacheckich zamieszkujących tamte tereny. Były to m.in.: klasycystyczny pałac Kossakowskich w Żejmach, neogotycki Czerwony Dwór Tyszkiewiczów, neoklasycystyczny, nawiązujący do warszawskich Łazienek pałac Kognowickich, wywodzących się z rodu dworzanina królowej Bony Petro Cognocce, czy też jeden z najlepiej zachowanych dworów drewnianych na Litwie w Wielonie, którego ostatnimi właścicielami byli Zalescy. Nie zabrakło również akcentu związanego z Marszałkiem Józefem Piłsudskim, którego babka Teodora z Butlerów Piłsudska była fundatorką kościoła w Pojeślu i została pochowana na przykościelnym cmentarzu.



Referat dotyczył również miejsc związanych z Czesławem Miłoszem, takich jak kościół w Świętobrości, w którym ślub brali rodzice Miłosza Aleksander i Weronika z Kunatów. W pobliżu tego kościoła znajduje się również mogiła powstańców z 1863 roku. Czesław Miłosz urodził się w Szetejniach – dobrach należących niegdyś do jego pradziadka Szymona Syrucia, które przeszły następnie na jego córkę Józefę oraz jej męża Zygmunta Kunata (dziadków Czesława). Dobra należały do rodziny do okresu międzywojennego. Miłosz po roku 1920, kiedy to przeniósł się z rodzicami do Wilna, był częstym gościem we dworze dziadków. Szetejnie i dolina Niewiaży znalazły swój literacki portret w jego utworach, szczególnie w powieści „Dolina Issy”. Niestety dwór w Szetejniach został rozebrany w latach 60-tych. Zachował się park dworski i w lipcu 1999 roku w miejscu dawnego spichlerza wzniesiono Centrum Kulturalne im. Cz.esława Miłosza.