Sprawozdanie z konferencji

„Powstanie Styczniowe – Polak i jego marzenia. Losy jednostki na tle wydarzeń powstania 1863 roku” to tytuł konferencji, która dnia 26 stycznia 2013 roku odbyła się w Sali Pompejańskiej Hotelu Europejskiego w Warszawie. Została ona zorganizowana dla upamiętnienia 150-tej rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego a jej celem było ukazanie historii powstańczego zrywu przez pryzmat indywidualnych losów wybranych osób z nim związanych.

Organizatorem konferencji był Związek Szlachty Polskiej.Partnerami wydarzenia były Muzeum Niepodległości oraz Narodowe Archiwum Cyfrowe. Konferencja została objęta Honorowym Patronatem Marszałka Senatu RP Bogdana Borusewicza.

Rozpoczynając konferencję prowadzący, pan Michał Niemirowicz-Szczytt – Członek Zarządu Głównego Związku Szlachty Polskiej przedstawił organizacje i instytucje współorganizujące uroczystość, a także przywitał przybyłych gości, prelegentów oraz pozostałych zebranych, w tym potomków powstańców styczniowych. Następnie głos zabrał Prezes Zarządu Głównego Związku Szlachty Polskiej pan Henryk Grocholski, który poprosił zebranych o powstanie i upamiętnienie minutą ciszy zmarłego właśnie Prymasa Seniora Kard. Józefa Glempa. Po minucie ciszy pan Henryk Grocholski podziękował Marszałkowi Senatu Bogdanowi Borusewiczowi za objęcie Patronatem Honorowym konferencji, a także złożył podziękowania Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej panu Bronisławowi Komorowskiemu za skierowanie okolicznościowego listu do uczestników uroczystości.

W dalszej kolejności głos zabrał obecny na sali przedstawiciel Prezydenta RP, pan Jan Lityński, który odczytał list od głowy państwa. Odnosząc się do miejsca, w którym odbyła się konferencja, Prezydent podkreślił w nim m.in., że „Sala Pompejańska, gdzie złożono ciała Pięciu Poległych podczas studenckiej manifestacji 27 lutego 1861 roku, przyciągała w tamtych dniach tysięczne rzesze Polaków, przepełnionych patriotycznym duchem i nadzieją na przywrócenie swobód obywatelskich. To z tego miejsca na stolicę i na cały kraj emanowała atmosfera dumy narodowej i determinacji w dążeniu do odzyskania własnego wolnego państwa”. W dalszej części listu poświęconej już bezpośrednio Powstaniu Styczniowemu czytamy, iż w ocenie Prezydenta, <<dobrze się stało, że u progu rocznicowych obchodów, w trakcie których rozpatrywać będziemy różne aspekty wydarzeń roku 1863, już ta jedna z pierwszych uroczystości przypomina o samych początkach ruchu powstańczego. O tym, że na słowa Aleksandra II, wypowiedziane tu w Warszawie do wiwatujących cesarza Polaków: „Żadnych marzeń, panowie”, odpowiedzią naszych rodaków było – przeciwnie – owych marzeń zintensyfikowanie i niezłomny marsz ku niepodległości>>.

Po odczytaniu listu od Prezydenta RP rozpoczęła się merytoryczna część uroczystości, podczas której zaproszeni prelegenci wygłosili referaty związane z tematem konferencji. Jako pierwsza głos zabrała dr Jolanta Załęczny z Muzeum Niepodległości w Warszawie, która swoim referatem zatytułowanym „Zryw powstańczy 1863 roku próbą realizacji dążeń do wolności” wprowadziła zebranych w tematykę Powstania Styczniowego. W dalszej kolejności znana i powszechnie szanowana popularyzatorka historii i patriotyzmu, pani Barbara Wachowicz wygłosiła gawędę poświęconą sławnym i zapomnianym bohaterom Powstania Styczniowego w literaturze, nieznanych dokumentach, tradycji i legendzie. Kolejny prelegent, dr Tomasz Jaszczołt w oparciu o relacje Franciszka Biłgorajskiego przedstawił wybrane epizody z przebiegu Powstania Styczniowego na Podlasiu. Jako kolejny głos zabrał pan Janusz Ramotowski, który na przykładzie losów Józefa Konstantego Ramotowskiego omówił stosunek Wielkiej Emigracji do kwestii Powstania Styczniowego. W dalszej kolejności wystąpił pan Adam A. Pszczółkowski wygłaszając referat zatytułowany „Powstańcze obrazki z północnego Mazowsza (losy wybranych powstańców i powstańczych bitew na północnym Mazowszu)”. W zastępstwie dr Łukasza Lubicz-Łapińskiego, który ze względów osobistych zmuszony był odwołać swoje uczestnictwo w konferencji, pan Adam A. Pszczółkowski omówił także kwestię oporu szlachty polskiej przeciwko carskim próbom deklasacji. Jako ostatni wystąpił redaktor Piotr Szymon Łoś, który swój referat poświęcił kwestii Powstania Styczniowego i jego tradycji we wspomnieniach powstańców i ich rodzin.

Na zakończenie uroczystości głos zabrał ponownie Prezes Zarządu Głównego Związku Szlachty Polskiej pan Henryk Grocholski, który podziękował wszystkim zaangażowanym w przygotowanie konferencji za ich społeczną pracę i poświęcony na ten cel czas. Podziękował również wszystkim gościom i uczestnikom za przybycie do Sali Pompejańskiej Hotelu Europejskiego. W imieniu Muzeum Niepodległości w Warszawie głos zabrała dr Jolanta Załęczny, która również wyraziła słowa wdzięczności dla organizatorów i uczestników konferencji.

Konferencja miała charakter otwarty i spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem uczestników. W sali konferencyjnej zgromadziło się bowiem ok. 170 osób. Na sali konferencyjnej obok wspomnianego na wstępie Jana Lityńskiego – doradcy Prezydenta RP zasiedli również byli Prezydenci miasta stołecznego Warszawy panowie Stanisław Wyganowski oraz Marcin Święcicki, potomkowie powstańców styczniowych, a także Członkowie Związku Szlachty Polskiej i wiele innych zacnych osób.

Zapraszamy do zapoznania się ze zdjęciami z konferencji.

Zarząd Główny ZSzP